Periferik Arter Hastalıkları (Bacak Damar Bypassları)

Periferik Damar Hastalıkları

Periferik damar hastalıkları, periferik arter (atardamar) ile ilgili hastalıkları ifade etmektedir. Periferik arter hastalığı ise; kollara, bacaklara ve iç organlara kan akışını sağlayan atardamarların ateroskleroz (damar sertliği) nedeniyle tamamen veya kısmen tıkanması nedeniyle oluşan bir hastalıktır. 35 yaş altındaki hastalarda bacaklardaki kronik oklüzif hastalığın başta gelen nedeni aterosklerozis obliteranstır.

Ateroskleroz (Damar Sertliği)

Ateroskleroz, sert kolesterol kütlelerinin (plak) atardamar (arter) duvarlarına yapışması ile meydana gelmektedir. Yapışan bu kolesterol plakları, arter duvarlarının sertleşmesine ve arter içerisindeki kanalın (lümen) daralmasına neden olmaktadır. Ateroskleroz insan vücudunda erken yaşlarda oluşmaya başlamaktadır. Yaşın ilerlemesi ile beraber ateroskleroz ağırlaştığında, arterler içerisinde ciddi darlıklar oluşabilmekte ve bu damarların beslediği dokularda iskemi (kan ve oksijen yetersizliği) meydana gelebilmektedir. Bacak arterlerinin ileri aterosklerozu ise yürürken veya egzersiz ile bacak ağrısına (klodikasyon), yara iyileşmesinde gecikmelere ve bacak ülserlerine (açık yara) neden olabilmektedir.

Periferik damar hastalıklarında risk faktörleri nelerdir?

Periferik damar hastalıkları, erkeklerde kadınlara göre daha fazla görülmektedir. Risk faktörleri, aterosklerozu (damar sertliği) oluşturan nedenler ile aynıdır. Bu risk faktörleri:
• LDL kolesterol (kötü kolesterol) ve trigliserit düzeylerinin kanda yüksek olması
• HDL kolesterol (iyi kolesterol) düzeylerinin kanda düşük olması
• Sigara kullanımı
• Diabetes mellitus (şeker hastalığı)
• Yüksek kan basıncı (hipertansiyon) veya ailede hipertansiyon öyküsü
• Ailede ateroskleroza (damar sertliği) bağlı hastalık öyküsü
• Kronik böbrek yetersizliği
• Aşırı kilo veya obezite

Periferik damar hastalıklarında belirtiler nelerdir?

Periferik damar hastalığı olan kişilerin çoğunda belirti görülmemektedir. Yürüme sonrası bacaklarda ağrı, ileri seviyede ise istirahat esnasında hissedilen bacak ağrısıdır. İstirahat ağrısı, damar tıkanıklığının çok ileri düzeyde olduğu ve istirahatte dahi bacaklara yeterli kan ve oksijenin ulaştırılamadığı durumlarda meydana gelmektedir. Ağrının yanı sıra bacaklarda uyuşukluk, baldır kaslarında güçsüzlük, bacaklara ve ayaklara soğukluk, üşüme hissi, ayaklarda renk değişikliği, ayak sırtındaki tüylerin dökülmeye başlaması ve ayak tırnaklarının kalınlaşması diğer belirtilerdir.

Cerrahi Tedavi
Periferik damar hastalığının tedavisi için periferik bypass işlemleri ve endarterektomi yöntemleri uygulanmaktadır. Damar içerisinde tıkanıklığa neden olan uzun segmentli lezyonlar, birden fazla darlık içeren damarlar veya uzun segmentli ciddi darlıklar cerrahi tedavi gerektiren durumlardır. Bypass cerrahisi, vücudunuzdan alınan bir toplardamar veya sentetik bir damar ile tıkalı alanın öncesinden sonrasına oluşturulan yan bir yol ile kan akışını yeniden sağlamaktadır. Endarterektomi işleminde ise, kol veya bacaklara giden damar içerisinde tıkanıklığa neden olan plak tabakası temizlenmektedir.

Damar Hastalıkları

• Atardamar (arter) hastalıkları
• Toplardamar (venöz hastalıklar)
• Lenfatik sistem hastalıkları (çok ince ,besin taşımaya yardımcı damarlar) sistemi tutan ve birbirinden farklı ve iyi tanımlanabilen klinik tablolara neden olmaktadır.